Waarom wordt de vacht van een Ragdoll donkerder na het scheren?
Veel Ragdoll-eigenaren schrikken wanneer ze het zien: na het scheren groeit de vacht duidelijk donkerder terug. Vooral op de buik, flanken of in de oksels kan het kleurverschil opvallend groot zijn. Al snel ontstaan vragen als: Is dit blijvend? of Is er iets misgegaan tijdens het scheren?
Het geruststellende antwoord is: nee. Deze verkleuring is bij Ragdolls een normaal en bekend verschijnsel. Het heeft alles te maken met genetica, temperatuur en de manier waarop nieuwe haren worden aangemaakt.
De Ragdoll als colourpoint kat
De Ragdoll behoort tot de zogenoemde colourpoint-katten. Net als bijvoorbeeld de Siamees en de Heilige Birmaan heeft dit ras een lichtere lichaamskleur en donkerdere extremiteiten zoals de kop, oren, poten en staart. Deze kleurverdeling is geen toeval of uiterlijke eigenschap die door verzorging wordt beïnvloed, maar ligt vast in het DNA van de kat.
Bij colourpoint-katten wordt de kleur van de vacht namelijk gestuurd door een bijzonder, temperatuurgevoelig kleurgen.
Het temperatuurgevoelige kleurgen uitgelegd
Ragdolls dragen een genetische mutatie die bepaalt hoeveel pigment (melanine) er in de haren wordt aangemaakt, afhankelijk van de temperatuur van het lichaamsdeel. Warme lichaamsdelen produceren minder pigment en blijven daardoor lichter van kleur. Koudere lichaamsdelen maken juist meer pigment aan, wat resulteert in een donkerdere vacht.
Dit betekent dat kleur bij een Ragdoll geen vaststaand gegeven is, maar reageert op temperatuurverschillen. De vacht “leest” als het ware de omgeving en past zich daarop aan.
Wat gebeurt er precies bij het scheren?
Wanneer een Ragdoll wordt geschoren, verdwijnt de isolerende werking van de vacht. De huid en de haarzakjes worden direct blootgesteld aan een lagere temperatuur. Het lichaam interpreteert dit gebied als kouder dan normaal en reageert daarop door bij de aanmaak van nieuwe haren meer pigment te produceren.
Het gevolg is dat de vacht op die plekken donkerder terug groeit. Dit effect zie je vooral op delen van het lichaam die normaal goed geïsoleerd zijn, zoals de buik, liezen en oksels. Juist daar is de temperatuurdaling na het scheren het grootst.
Waarom valt dit effect zo sterk op bij Ragdolls?
Ragdolls hebben een lange, zachte vacht en meestal een lichte lichaamskleur. Het contrast tussen de lichte body en de donkerdere points is vaak duidelijk aanwezig. Daardoor valt elke verandering in kleur extra op, zeker wanneer een geschoren plek donkerder terug groeit dan de omliggende vacht.
Bij kortharige katten of katten zonder colourpoint-gen zie je dit effect nauwelijks of helemaal niet, omdat daar de pigmentaanmaak niet temperatuurafhankelijk is.
Is de verkleuring blijvend?
In de meeste gevallen is de verkleuring niet permanent, maar het herstel vraagt tijd. Hoe snel en in welke mate de vacht weer lichter wordt, verschilt per kat en hangt van meerdere factoren af. Denk aan hoe vaak en hoe kort er geschoren is, hoe snel de vacht weer voldoende lengte krijgt om te isoleren, de omgevingstemperatuur, de leeftijd van de kat en de individuele genetische aanleg.
Zodra de vacht weer langer wordt en haar isolerende functie terugkrijgt, warmt de huid beter op. Tijdens volgende rui-momenten wordt er dan vaak weer minder pigment aangemaakt. Het kan echter maanden duren en soms zelfs langer dan een jaar voordat de oorspronkelijke kleur grotendeels terugkeert.
Wordt de vacht elke keer donkerder na opnieuw scheren?
Bij veel Ragdolls zie je inderdaad dat de vacht na elke scheerbeurt opnieuw donkerder terugkomt. Elke keer wordt de natuurlijke isolatie onderbroken en wordt de pigmentaanmaak opnieuw geactiveerd. Bij katten die regelmatig geschoren worden, kan dit ertoe leiden dat de vacht structureel donkerder blijft en het typische contrast van het colourpoint-patroon vervaagt.
Dit is één van de belangrijkste redenen waarom onnodig of preventief scheren bij Ragdolls sterk wordt afgeraden.
Heeft voeding invloed op deze verkleuring?
Voeding speelt geen directe rol bij deze specifieke kleurverandering. De verkleuring na scheren is een genetisch en temperatuurgestuurd proces en kan niet worden voorkomen of teruggedraaid met voeding.
Wat voeding wél doet, is het ondersteunen van de algehele vachtkwaliteit. Een goede voeding met veel hoogwaardige dierlijke eiwitten draagt bij aan een sterke, gelijkmatige haargroei, een gezonde huid en een mooie glans. Dat is belangrijk voor het herstel van de vacht, maar zal het donkerder terugkomen na scheren niet tegenhouden.
Wanneer is scheren wel noodzakelijk?
Soms is scheren helaas onvermijdelijk, bijvoorbeeld bij ernstige vervilting, pijnlijke klitten die strak op de huid zitten of bij een medische noodzaak. In zulke gevallen is het belangrijk dat het scheren zo vachtbesparend mogelijk gebeurt, alleen op de probleemzones en altijd met oog voor het welzijn van de kat en het herstel van de vacht.
Cosmetisch of preventief scheren bij Ragdolls is vanuit vacht- en welzijnsperspectief meestal niet wenselijk.
Wat kun je doen om verkleuring te beperken?
Hoewel je het effect niet volledig kunt voorkomen, kun je het wel beperken door onnodig scheren te vermijden, de vacht regelmatig en zorgvuldig te onderhouden en klitten vroegtijdig aan te pakken. Laat bij problemen alleen de noodzakelijke zones behandelen en zorg na een scheerbeurt voor een warme, tochtvrije omgeving zodat de huid zo snel mogelijk weer op temperatuur komt.
Conclusie
Dat de vacht van een Ragdoll donkerder wordt na het scheren is een normaal en volledig verklaarbaar verschijnsel. Het is het directe gevolg van het colourpoint-gen, de temperatuurgevoelige pigmentaanmaak en het verlies van isolatie door scheren. Het is geen fout, geen ziekte en geen teken van slechte verzorging, maar wel een belangrijk aandachtspunt bij dit bijzondere ras.
Twijfel je of scheren in jouw situatie echt nodig is, of wil je weten hoe je klitten bij een Ragdoll kunt voorkomen met zo min mogelijk ingrijpen? Dan denk ik graag met je mee.
blog geschreven door Susanne Waterkott Kattentrimsalon Felis